Kaplica św. Katarzyny

PL:

Kaplica św. Katarzyny

W średniowieczu kaplica była własnością cechu koszykarzy. W 1579 roku stała się własnością Friedricha Fahle (starszego cechu), który przekazał na jej utrzymanie czynsz z jednego spichlerza. W XVII wieku przeszła na własność rodziny Peschwitz, która wybudowała w niej kryptę grzebalną. W 1708 roku kryptę nabył burgrabia Karl Ernst Bauer. Aż do II wojny kaplica służyła do przechowywania ław kościelnych.

Ołtarz św. Mikołaja (ok.1435-1440)

Autor nieznany, deska, tempera, wym.: 200 x 83 cm, predella 69,5 x 167 cm.

Jest to poliptyk. Obiekt jest zdekompletowany. W Bazylice znajdują się jedynie skrzydła i predella. Na skrzydłach widoczne są sceny związane z życiem świętego oraz epizody związane z morzem.

Predella powstała około 1450 roku w warsztacie gdańskim. Jest to predella skrzyniowa z namalowanymi na ścianie frontowej świętymi. Od lewej widoczni są: św. Małgorzata (z krzyżem w lewej ręce i smokiem u stóp), św. Katarzyna Aleksandryjska (trzymającą miecz i koło), Maria z Dzieciątkiem, św. Mikołaj (w stroju biskupim, w mitrze i z pastorałem w ręce), św. Erazm (z kołowrotem w prawej ręce), św. Barbara (z wieżą u boku) oraz św. Dorota (trzymająca koszyk z różami).

Epitafium Jerzego Posse (po 1616 r.)

Abraham van den Block, piaskowiec gotlandzki, czerwony wapień zbity, wym.: wys. ok. 210 cm, szer. ok. 150 cm.

Głównym elementem epitafium jest tablica inskrypcyjna napisana w języku łacińskim. Inskrypcja po przetłumaczeniu brzmi: „Znakomitemu i wspaniałemu Jerzemu Posse który, urodzony w rodzinie potomków królestwa Szwecji, poprzez najwyższe urzędy na dworze królewskim i służbę wojskową oraz dowództwo nad rozległymi ziemiami wyniesiony do godności senatorskiej, wolał w ojczyźnie być pozbawionym majątku i zaszczytów niż wyrzec się posłuszeństwa i wierności względem prawowitego króla Zygmunta III, a w końcu tu, w Gdańsku, jako wygnaniec zmarł 8 marca 1616 roku o godzinie 6 rano w wieku 60 lat, pogrążony w żałobie syn, Gabriel Posse, baron na Hällekis i Hammarskog, poddany Jego Królewskiej Mości króla Polski i Szwecji, zaufany dworu i dowódca wojsk Jego Królewskiej oraz Jego Cesarskiej Mości wzniósł ten pomnik na znak miłości, czci i rozpaczy” (Kotłowski G., Starek E., Łacińskie inskrypcje w kościołach Gdańska, Bazylika Mariacka, Pelplin 2014, s.12). W zwieńczeniu zabytku znajduje się popiersie zmarłego. Jerzy jest ubrany w zbroję. W prawej dłoni trzyma regiment, lewą opiera o rękojeść szpady. Na szyi ma zawieszone dwa łańcuchy, które upamiętniają służbę dla królów Jana III i Zygmunta III. Pod tablicą znajduje się medalion, a w nim dwa herby. Z prawej widoczny jest herb rodziny Posse.

ENG:

St. Catherine’s Chapel

In the Middle Ages the chapel was owned by the basketmakers guild. In 1579 it became the property of Friedrich Fahle (an elder of the guild), who donated rent from one granary for its maintenance. In the 17th century it became the property of the Peschwitz family which built a burial crypt there. In 1708, the crypt was purchased by the burgrave Karl Ernst Bauer. Until the Second World War, the chapel was used to store church pews.

Altar of St. Nicholas (circa 1435-1440)

Unknown author, tempera board, dim.: 200 x 83 cm, predella 69.5 x 167 cm.

It is a polyptych. The object is incomplete. There are only wings and predella in the Basilica. The wings show scenes related to the saint’s life and episodes related to the sea.

Predella was made around 1450 in a Gdańsk workshop. It is a chest predella with saints painted on the front wall. From the left we can see: St. Margaret (with a cross in her left hand and a dragon at her feet), St. Catherine of Alexandria (holding a sword and a circle), Mary with the Child, St. Nicholas (in bishop’s attire, in a mitre and with a crosier in his hand), St. Erasmus (with a turnstile in his right hand), St. Barbara (with a tower at her side) and St. Dorothea (holding a basket with roses).

The epitaph of George Posse (after 1616)

Abraham van den Block, gothland sandstone, red compacted limestone, dim.: height about 210 cm, width about 150 cm.

The main element of the epitaph is an inscription board written in Latin. The inscription in translation reads: “To excellent and magnificent George Posse who was born in the family of descendants of the kingdom of Sweden, and who, through the highest offices at the royal court and military service and the command over vast lands elevated to the dignity of the senator, he preferred to be deprived of property and honor in the homeland than to renounce obedience and loyalty to the rightful King Sigismund III, and finally here in Gdańsk, as an exile, he died on March 8, 1616, at 6 a.m. at the age of 60, the mourning son, Gabriel Posse, baron of Hällekis and Hammarskog, subject of His Majesty the King of Poland and Sweden, trusted court and commander of the troops of His Royal and His Imperial Majesty erected this monument as a sign of love, honor and grief” (Kotłowski G., Starek E., Łacińskie inskrypcje w kościołach Gdańska, Bazylika Mariacka, Pelplin 2014, p. 12). At the top of the monument there is a bust of the deceased. George is wearing armor.He holds a regiment in his right hand and rests his left hand on the sword hilt. He has two chains hangingaround his neck commemorating his service to kings John III and Sigismund III. There is a medallionunder the plaque with two coats of arms. The coat of arms of the Posse family is visible on the right.