PL:
Grupa Ukrzyżowania na belce tęczowej (1517 r.)
Drewno dębowe, lipowe, wym.: wys. krzyża 831 cm; wys. figur: Chrystus ok. 400 cm, Maria Bolesna ok. 400 cm, św. Jan ok. 410 cm, dł. belki 1050 cm.
Monumentalne rzeźby przedstawiają scenę Pasji Chrystusa. Wyrzeźbił je w 1517 roku Mistrz Paweł, tworzący na Pomorzu Wschodnim w pierwszej połowie XVI w. Dzieło ufundował Lucas Ketink – ławnik i racja gdański. Data powstania i nazwisko fundatora były zawarte w inskrypcji (napisanej gotycką minuskułą) umieszczonej na belce tęczowej. Niestety oryginalna belka spłonęła podczas II wojny światowej, ale inskrypcje zostały bardzo dobrze udokumentowane na archiwalnych fotografiach. Napis na belce brzmiał: „bildt got vor einen Lucas Ketink der diese bilde got lossen machen Im ior MVCXVII” – „módlmy się do Boga za Łukasza Ketinka, który te dzieła ufundował w 1517 roku”. Z drugiej strony znajdował się cytat z księgi Jeremiasza: „Nie ustanie palący gniew Pana, dopóki nie wykona On i nie urzeczywistni zamiarów swego serca. Przy końcu dni to zrozumiecie” (Jer 30, 24).
Figury Marii i św. Jana są pełne, natomiast rzeźba Chrystusa została wydrążona w celu zmniejszenia obciążenia. Wszystkie rzeźby wykonano z drewna lipowego, a krzyż z dębiny. Monumentalizm rzeźb i wysoka klasa wykonania wskazują na talent i umiejętności autorów. Głównym elementem jest krzyż, na którym ukazano Chrystusa w chwili śmierci. Z dokładnością detali anatomicznych przedstawiono ciało z realistycznym kolorem krwi oraz bladym odcieniem skóry konającego. Na wierzchołku krzyża została umieszczona złota banderola z napisem INRI oznaczająca Jezus Nazarejczyk Król Żydowski (IESVS NAZARENVS REX IVDÆORVM). Zgodnie z Ewangelią napis ten umieścili Rzymianie, podczas drogi krzyżowej. U podstawy krzyża wyrzeźbione zostały wzgórza Golgoty, kości i czaszka symbolizujące górę skazańców (zlokalizowaną w pobliżu Jerozolimy) oraz czaszkę Adama (według tradycji pochowaną na wzgórzu w sąsiedztwie miasta). W ostatnich chwilach życia, Chrystusowi towarzyszą matka i św. Jan.
Maria ma porcelanową cerę. Jest ubrana w szare maforium i złocony płaszcz z skromnie dekorowaną lamówką i niebieską podszewką. Kobieta ma splecione ręce na wysokości bioder. Stojący po drugiej stronie św. Jan w geście smutku i przerażenia zakrywa dłonią twarz. W lewej ręce trzyma złotą księgę (główny atrybut tego świętego).
ENG:
The Crucifixion Group on the Chancel Arch (1517)
Oak and lime wood, dim.: cross height 831 cm; height of the figures: Christ c. 500 cm, Mary of Sorrows c. 400 cm, St. John c. 410 cm, beam length 1050 cm.
Monumental sculptures depict the scene of the Passion of Christ. They were carved in 1517 by Master Paul, who created in Eastern Pomerania in the first half of the 16th century. The Group was funded by Lucas Ketink – an alderman and a councilman in Gdańsk. The date of creation and the name of the founder were included in the inscription (written in Gothic minuscule) placed on the chancel arch. Unfortunately, the original chancel arch burned down during World War II, but the inscriptions have been very well documented in archival photographs. The inscription on the chancel arch was: “bildt got vor einen Lucas Ketink der diese bilde got lossen machen Im ior MVCXVII” – “let we pray to God for Lucas Ketink, who funded these works in 1517”. On the other side was a quote from the book of Jeremiah: “The fierce anger of the Lord will not turn back until he has done and fulfilled what he has determined in his heart. When the time comes, you will fully understand” (Jer 30, 24).
Figures of Mary and St. John are solid, while the statue of Christ has been hollowed out to lighten the load. All sculptures are made of lime wood but the cross is made of oak wood. The monumentalism of the sculptures and high-class workmanship indicate the talent and skills of the authors. The main element is the cross on which Christ is revealed at the time of his death. The body with the realistic color of blood and the ghostly pale shade of the dying body skin was depicted with accuracy of anatomical details. At the top of the cross there is a gold band with the inscription INRI meaning Jesus of Nazareth King of the Jews (IESVS NAZARENVS REX IVDÆORVM). According to the Gospel, this inscription was placed by the Romans during the Way of the Cross. At the base of the cross there are carved Golgotha hills, bones and a skull symbolizing the Mount of the condemned (located near Jerusalem) and the skull of Adam (according to tradition, buried on the hill in the neighbourhood of the city). In the last moments of his life, Christ is accompanied by his mother and St. John. Mary has a porcelain complexion. She is dressed in a gray maphorium and a gilded cloak with a modestly decorated trim and blue lining. The woman’s hands are clasped at hip level. Standing on the other side St. John covers his face in a gesture of sadness and terror. In his left hand he holds a golden book (the main attribute of the saint).
MODEL 3D: